متداول‌ترین مواد مورد استفاده در ساعت‌های مچی
اگر صاحب یک ساعت مچی هستید، این احتمال وجود دارد که ساعتتان از جنس استیل ساخته شده باشد. فرقی نمی‌کند که فلز آن از نوع 316L مورداستفاده در ابزار جراحی گران‌قیمت و مد روز (استیل ضدزنگ) باشد یا ترکیب جالب‌تری مانند 904L؛ در هر صورت، این ماده به لطف استحکام، مقاومت در برابر زنگ‌زدن و سهولت نسبی‌اش در ماشین‌کاری، رایج‌ترین ماده مورداستفاده برای قاب‌های ساعت مچی است. به طور طبیعی، مواد زیاد دیگری هم برای ساختن قاب‌های ساعت مچی استفاده می‌شوند، اما اگر چنین است، کدام یک از آن‌ها بهتر از بقیه است؟
هشدار اسپویل و همچنین، یک پاسخ کسل‌کننده: هیچ ماده‌ای وجود ندارد که بهتر از همه باشد. تمایل شما به داشتن طلا، آلومینیوم، تانتالوم یا پلاستیک تا حد زیادی به عوامل متنوعی، هم از طرف تولید‌کننده و هم از طرف مصرف‌کننده، بستگی دارد. اما در اینجا برای کمک به شما برای اتخاذ تصمیمی آگاهانه، رایج‌ترین مواد مورد استفاده را از یکدیگر تفکیک می‌کنیم.
استیل ضد زنگ
استیل ضد زنگ که به دلیل قدرت و دوامش شناخته می‌شود، کاندیدای ایده‌آلی برای ساعت‌های ابزاری است، زیرا این ماده بسیار قوی است و در برابر زنگ‌زدگی، مقاوم‌تر از سایر مواد است. این ماده نوع خاصی از آلیاژ استیلی حاوی کروم است که به استیل اجازه می‌دهد یک لایه اکسید منفعل روی سطح تشکیل دهد. این لایه نازک، نامرئی و خودترمیم‌کننده است و به این فلز، ویژگی مقاومت در برابر زنگ‌زدگی را می‌دهد. این لایه همچنین باعث می‌شود فلز غیرمتخلخل شود و بنابراین، در جلوگیری از رشد باکتری‌ها و به حداقل رساندن ناخالصی‌ها در آن ساعت مچی عملکردی بسیار عالی دارد.
با اینکه تنظیم دقیق روند ماشین‌کاری‌ها کمی دشوار است، اما در صورت استفاده از ابزارهای درست برای برش و تنظیم مناسب، تولیدکنندگان می‌توانند ساعت‌های مچی با اشکالی خارق‌العاده بسازند و وقتی که از استیلی با درجه مناسبی از ضدزنگی در این کار استفاده می‌شود، می‌توان آن را طوری صیقل داد که مانند آینه بدرخشد. ترکیبی از مقاومت در برابر زنگ‌زدگی، استحکام و جذابیت زیبایی‌شناسی، آن را به یک ماده همه‌کاره و گسترده در ساعت‌سازی تبدیل می‌کند که برخی از نمادین‌ترین ساعت‌های تاریخ این صنعت (معمولاً) از این ماده ساخته شده‌اند؛ مانند ساعت رولکس ساب‌مارینر، آدومارس پیگه رویال اوک یا امگا اسپیدمستر.
تیتانیوم
از نظر فنی، تیتانیوم ایده‌آل‌ترین ماده برای انواع ساعت‌ها است. این ماده با داشتن تناسب استثنایی بین استحکام و وزن، 45٪ سبک‌تر از استیل ضد زنگ است و در عین حال، به همان اندازه نیز قوی است. همچنین، این ماده به‌شدت در برابر زنگ‌زدگی مقاوم و حتی از نظر زیستی بسیار سازگار است و همین عامل، آن را برای ساخت چیزی که در تماس مداوم با پوست است، به گزینه‌ای بسیار عالی تبدیل می‌کند. طوری که در واقع در مواردی مانند ایمپلنت‌های پزشکی و ابزارهای جراحی به شدت از آن استفاده می‌شود. تمام خصوصیات این ماده، آن را برای کاربردهایی مانند موتورسواری و هوافضا که به مقاومت بهینه‌ای همراه با شفافیت فوق‌العاده نیاز دارند، مناسب می‌سازد.
بنابراین مشکل چیست؟ چرا ساعت‌های تیتانیوم زیادی در بازار نمی‌بینیم؟ متاسفانه شما نمی‌توانید همه چیز را با هم داشته باشید، و عیب تیتانیوم هزینه زیاد آن برای تولید است. اگرچه از نظر ماهیتی، این ماده در طبیعت نسبتاً فراوان است، اما فرایند اصلاح و تصفیه آن کاری بسیار پرانرژی و پرهزینه است و در نتیجه یک ماده اولیه بسیار گران‌قیمت محسوب می شود. با این وجود، ما می‌بینیم که برندهای ساعت‌سازی از این ماده شگفت‌انگیز استفاده و ساعت‌های بسیار خوبی را با آن تولید می‌کنند، مانند ساعت‌های تئودور پلاگوس و زنیت نایت سرفر.
طلا
همه چیز از اینجا شروع می‌شود. طلا یکی از اولین فلزات مورد استفاده در ساعت‌های مچی بود که به دلیل نادر بودن آن در طول تاریخ بشریت ارزش زیادی داشت. از تمدن‌های باستان گرفته تا هجوم مردم به نواحی طلاخیز در قرن نوزدهم، ما طلا را به عنوان سمبل ثروت، قدرت و اعتبار می‌شناسیم. یک ساعت طلای «مناسب» را از فاصله یک مایلی مشاهده کنید: هیچ چیزی شبیه آن نیست. طلا که به طور کلی به دلیل درخشش متالیک زرد آن از سایر فلزات شناخته می‌شود، دچار لکه یا فاسد نمی‌شود و همین ویژگی از آن گزینه‌ای عالی برای ساخت جواهرات و ساعت‌ها می‌سازد، به خصوص با توجه به اینکه فلزی بسیار انعطاف‌پذیر است. در حقیقت، یک گرم طلای واحد را می‌توان بدون شکستن، در مسیری به طول چند کیلومتر کشید.
معمولاً در ساعت‌ها، سه نوع طلای اصلی وجود دارد: طلای سنتی زرد. طلای گل رز که نوعی آلیاژ است و معمولا حاوی مقداری مس برای رنگ قرمز بخشیدن به آن است و طلای سفید، که حاوی ترکیبی از طلا، نیکل و روی و گاهی اوقات حتی پلاتین است تا درخشندگی بیشتری پیدا کند. ساعت مچی از طلای خالص 24 عیار ساخته نمی‌شود؛ زیرا خیلی نرم است و در اصل بیش از حد مستعد آسیب‌پذیری ناشی از استفاده روزمره خواهد بود. معمولاً ساعت‌ها از طلای 18 عیار ساخته می‌شوند که آلیاژ طلای 75٪ است که با فلزات دیگر مخلوط می‌شود تا قدرت آن‌ها را به دست آورد. اگرچه ساعت‌سازان از طلای 14 عیار و 9 عیار نیز استفاده کرده‌اند. برخز از برندهای ساعت‌سازی اکنون آلیاژهای طلای اختصاصی خود را تولید می‌کنند که هرکدام دارای ویژگی‌های خاص خود هستند، مانند طلای مون‌شاین امگا یا رولکس اِوِرُز. البته، با توجه به ماهیت مطلوب این ماده از آن در برخی از معتبرترین ساعت‌های همه زمان‌ها، مانند واچرون کنستانتین و پتک فیلیپ استفاده شده است – این فهرست بی‌پایان است.
پلاتین
شاید طلا به‌اندازه کافی برای شما فانتزی نباشد؟ نظرتان درباره چیزی کمی خاص‌تر چطور است؟ پلاتین یکی دیگر از فلزات گرانبهایی است که دارای تمام خصوصیات مقاومت در برابر زنگ‌زدگی، هیپوآلرژنی و ارزشمندی طلا است، اما کمی با آن تفاوت دارد. در مرحله اول، این ماده ظاهری نقره‌ای و سفید دارد، اما همچنین بسیار متراکم‌تر از طلا است و به همین ترتیب، به طور قابل توجهی سنگین‌تر نیز هست. این ویژگی‌ها باعث شده است که آن از نظر هورولوژی کمی بالاتر از طلا قرار بگیرد، زیرا همانطور که همه ما می‌دانیم، هرچه ساعت فلزی گرانبها سنگین‌تر باشد، امتیاز جالب‌تری برای پوشنده آن به شمار خواهد آمد.
پلاتین کمیاب‌تر از طلا است، بنابراین قیمت ساعت پلاتینی هم خاص‌تر است و خود ساعت‌ها هم حتی با وجود اینکه مواد اولیه آن‌ها کم‌هزینه‌تر هستند، نادر‌ترند. برخی از مجلل‌ترین و بسیار موردتوجه‌ترین ساعت‌هایی که تاکنون از جنس پلاتین ساخته شده‌اند عبارت‌اند از ساعت رولکس دی‌تونا به شماره رفرنس ۱۱۶۵۰۶a تا ای. لانژ اند سوهنه دیتوگراف. وقتی صحبت از لوکس بودن و نادر بودن است، ساعت‌های پلاتینی تقریباً در راس همه ساعت‌ها قرار می‌گیرند.
سرامیک
در دوران مدرن‌تر، ساعت‌سازان مواد افراطی‌تری را بررسی کرده‌اند که یکی از آن‌ها سرامیک است. به طور معمول، این ماده که به عنوان ترکیبی از پودر اکسید زیرکونیوم تولید می‌شود، قالب‌بندی می‌شود و سپس فرآیند پخت‌وپزی را شامل گرما و فشار شدید تا زمان رسیدن به سختی نهایی طی می‌کند تا به شکل نهایی تبدیل می‌شود. تطبیق‌پذیری سرامیک به این معنی است که می‌توان پودرهای مختلفی را در هنگام تولید به ترکیب اضافه کرد تا رنگ‌های فوق‌العاده‌ای پرتکاپویی را تولید کند. هنگامی که این فرایند تکمیل شد، سرامیک فوق‌العاده سخت و مقاوم در برابر هرگونه خراشیدگی است؛ به این معنی که ساعت‌های سرامیکی ظاهر «جدید» خود را بسیار بیشتر از هر ساعت فلزی دیگری حفظ می‌کنند.
با این حال، نکته منفی این سختی در شدت شکننده‌بودن آن است، بنابراین در صورت زمین‌خوردن یا واردن شدن هر گونه شوکی به آن، ترک‌خوردگی سرامیک امری محتمل است یا حتی در موارد شدید، دیده شده است که لبه‌های یک ساعت امگا اسپیدمستر سرامیکی از آن جدا شده است. سرامیک‌ها معمولاً در طرح‌های ساعت‌های معاصر مورد استفاده قرار می‌گیرند و برندهایی مانند هابلوت یا IWC مرزهای استفاده از مواد را در هم شکسته‌اند. علاوه بر این، استفاده از سرامیک در کلاسیک‌های معاصر نیز رایج‌تر می‌شود و با توجه به سخت بودن پوشیدن این ساعت‌ها روی مچ دست، از سرامیک در ساخت بزل و سایر اجزای موجود در چندین برند استفاده شده است. با پیشرفت فناوری، ما همچنان شاهد استفاده‌های بیشتر و بیشتری از سرامیک در ساعت‌سازی خواهیم بود، به‌ویژه که مدها به سمت استفاده از رنگ‌های بیشتر در حرکت است.
آلومینیوم
شما هر روز با یک ساعت مچی آلومینیومی لوکس روبه‌رو نمی‌شوید. آلومینیوم ماده‌ای نرمال، نرم، شکل‌پذیر و مستعد زنگ‌زدگی است که لزوماً خود را به راحتی در اختیار ساعت‌سازان قرار نمی‌دهد. با این حال، درجه خاصی از این فلز گزینه مناسب‌تری است. آلومینیوم 7075 ماده‌ای درجه یک برای صنعت هوافضا است که در موتورسواری و کاربردهای نظامی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. در صورت پردازش درست این فلز، آلومینیوم می‌تواند گزینه‌ای بسیار قدرتمند در سناریوهای خاصی باشد و اگر روی آن با DLC پوشانده شود، می‌تواند به راحتی در معرض محیط‌های سخت مقاومت کند و در عین حال، خاصیت فوق‌العاده خود یعنی سبکی را حفظ کند.
این چالش‌ها به این معنی است که این ماده اغلب در ساخت ساعت مچی لوکس استفاده نمی‌شود و فلزات جایگزینی که به طور کلی از بسیاری جهات بهتر از آن عمل می‌کنند، در این صنعت استفاده می‌شوند، اما چند نمونه بسیار برجسته نیز وجود دارد؛ مانند اف. پی سنتیگراف جورنه و آلومینیوم عجیب و غریب بلغاری. این ساعت که در سال ۱۹۹۸ معرفی شد، بازی را تغییر داد (همانطور که بلغاری‌ها دوست دارند انجام بدهند) و با استفاده از آلومینیوم و لاستیک و دور شدن از ظاهر سنتی چیزها، ظاهر تازه‌ای را به مشتریان ارائه داد. همچنین بیایید تغییردهنده دیگر بازی را به نام اپل واچ از خاطر نبریم که از زمان عرضه به بازار در سال 2015 دارای شاسی‌های آلومینیومی است. با در نظر گرفتن این موضوع، با وجود اینکه آلومینیوم از بسیاری جهات یک ماده ایده‌آل نیست، در واقع در محبوب‌ترین ساعت عرضه‌شده در قرن بیست و یکم تاکنون استفاده شده است.
فیبر کربنی
فناوری به مرور زمان جای پای خود را در همه صنایع تثبیت کرد و ماده دیگری که راه خود را به دنیای ساعت‌سازی پیدا کرد، فیبر کربنی است. ما ابتدا در اوایل دهه 2000 شاهد استفاده از آن در این صنعت بودیم که معمولاً در همان الگوی بافندگی چک‌شده‌ای دیده می‌شد که در هاچ‌بک‌های VW GTI تیم بوی ریسر استفاده می‌شدند و می‌توان گفت که اصلا کهنه نشده‌اند. با این حال، با گذشت زمان، برای فناوری هم همین اتفاق افتاده که باعث شد اوضاع بسیار پیچیده‌تر شود.
اول از همه، فیبر کربنی نامی است که به مواد کامپوزیت ساخته شده از رشته‌های کربنی ریز، درهم‌تنیده‌شده و با یک ماتریس رزین آغشته شده اطلاق می‌شود. این فرایند اجازه می‌دهد تا شکل‌های بسیار پیچیده‌ای ساخته شود که قدرت و استحکام زیادی داشته باشند. امروزه، ما بیشتر شاهد مواردی هستیم که فیبر کربنی «مصنوعی» نامیده می‌شوند. این فرآیندی است که مواد اولیه در یک قالب تحت فشار زیاد با هم ترکیب می‌شوند و رشته‌ها یکنواخت نیستند. این کار اثر مرمرینی را از خود به جای می‌گذارد که ما در ساعت‌هایی مانند تیسوت سیدرال اس و جیرارد پیررگاکس ابسولوت شاهدیم و همچنین، امکان اضافه شدن رنگ‌های مختلف را فراهم می‌کند.
این موضوع فقط مربوط به زیبایی‌شناسی نیست، بلکه فیبر کربنی ماده‌ای با تکنولوژی پیشرفته است که نسبت استحکام به وزن آن استثنایی است و بسیار بادوام و مقاوم در برابر شوک است. مطمئناً این ویژگی اکتسابی است، زیرا هیچکس فکر نمی‌کند می‌تواند یک ساعت فیبر کربنی را از بین ببرد. با این حال، با اینکه تولید با این ماده همچنان به کاری هیجان‌زده‌تر تبدیل می‌شود، تعجب نخواهم کرد که ساعت‌های جالب کربنی بیشتری در آینده ظاهر شوند.
تانتالوم
این فلز که نادرتر از طلا است و استخراج آن کاری بسیار گران‌قیمت است و حتی ماشین‌کاری آن نیز هزینه‌های بسیاری را می‌طلبد، در فهرست مواد نادر مورداستفاده در ساعت‌سازی قرار دارد. این فلز که به نام تانتالوس، پسر زئوس، خوانده می‌شود، فلزی بسیار سخت است و همه مکانیک‌ها در همه جای جهان از آن می‌ترسند، زیرا این فلز بسیاری از ابزارهایی را که برای پردازش آن استفاده می‌شود، از بین می‌برد. این فلز از بسیاری جهات مانند تیتانیوم است و رنگی مایل به آبی با رنگ‌مایه‌های خاکستری است و از استحکام زیاد و مقاومت در برابر زنگ‌زدگی برخوردار است، اما بر خلاف تیتانیوم، تانتالوم فلزی بسیار متراکم و سنگین‌تر است. در واقع، حتی در اگزوز موشک‌های ناسا هم استفاده می‌شود. این فلز تا این اندازه خاص است.
وزن یک ساعت تانتالوم روی مچ دست وزنی قابل‌مقایسه با یک ساعت طلا یا پلاتینی است، اما قابل‌درک‌تر است. ساخت آن کاری بسیار چالش‌برانگیز است؛ به این معنی که این فلز یافته‌ای بسیار نادر در دنیای ساعت است که تعداد بسیار کمی از تولیدکنندگان از آن استفاده می‌کنند. چند نمونه خاص از ساعت‌هایی با این فلز وجود دارد، مانند اف. پی. ژورنی کرونومترا بلیو و اورورک UR-105Tth.
یاقوت کبود
حالا نوبت چیزی با کمی درخشندگی بیشتر است. قاب‌های ساعت‌های مچی از جنس یاقوت کبود یک انتخاب فوق العاده ویژه و پرشور در ساعت‌سازی است، اما نباید آن را با خواهرها و برادرهایش از سنگ‌های قیمتی طبیعی اشتباه گرفت. در این حالت، ما به یاقوت کبود مصنوعی اشاره می‌کنیم، یک ماده ساخته شده توسط انسان که معمولاً در ساعت‌های کریستال واقعی و در بالای صفحه عقربه استفاده می‌شود. این ماده که به خاطر وضوح و سختی استثنایی آن معروف است، ماده مناسبی برای محافظت از عقربه‌ها است، زیرا امکان نگاه کردن به آن‌ها را برای شما فراهم می‌کند و از آن به خوبی محافظت می‌کند. بلورهای یاقوت کبود در رنگ‌های مختلف در یک آزمایشگاه رشد می‌کنند، سپس در طیف وسیعی از شکل‌ها و طرح‌ها ساخته و صیقل داده می‌شوند.
این بدان معنی است که ساعت‌هایی بسیار افراط‌گونه با مواد مختلف پدیدار شده‌اند، مانند ساعت جیکوب اند کو. بوگاتی چیرون توربیلون. با این حال، با تولید ساعت‌های زنیت دیفی زیرو جی و هابلوت بیگ بنگ روند استفاده از آن در طراحی‌های معمولی‌تری نیز شروع شده است. در حالی که یاقوت کبود ماده‌ای فوق‌العاده سخت است، اما این فلز به‌اندازه برخی از مواد دیگر سخت نیست. در مقایسه با موادی مانند استیل ضدزنگ، این ماده شکننده‌تر و بیشتر مستعد خرد شدن در اثر ضربه است.
بیو سرامیک
اگر چند سال گذشته را زیر صخره‌ها زندگی نکرده باشید، احتمالاً از آخرین دیوانگی‌های مادی که در دنیای ساعت در حال وقوع است، چیزهایی شنیده‌اید و این دیوانگی جدید چیزی جز «بیوسرامیک» نیست – یک مجموعه اختصاصی که به لطف مونزواچ مشهور شده است، و اخیراً «فتنه‌های پرشوری» به راه انداخته است. بیوسرامیک اسوواچ ترکیبی از دو سوم پودر سرامیک اکسید زیرکونیوم با یک سوم پلاستیک آلی است که از روغن کرچک با منشا محیط‌زیستی است.
اسوواچ تنها برندی نیست که از پلاستیک‌های مبتنی بر روغن کرچک مانند این استفاده می‌کند؛ موندین نیز از یک ترکیب مشابه مبتنی بر روغن کرچک برای قاب‌های مجموعه ساعت‌های اسنس خود استفاده می‌کند، اما به جای اینکه ترکیبی از روغن سرامیک و کرچک باشد، آن‌ها ترکیبی از روغن کرچک، روغن فسیلی و الیاف شیشه‌ای‌اند.
پلاستیک
پلاستیک ماده‌ای با کمترین زرق‌وبرق، اما به‌طرزی جنجال‌برانگیز پرکاربردترین ماده برای قاب‌های ساعت‌های مچی، است که ارزان، بسیار مقاوم در برابر شوک با قابلیت شکل‌گیری آسان و سهولت در ماشین‌کاری برای تبدیل آن به اشکال مختلف است. با این حال، روند بزرگ در صنعت ساعت‌سازی، تولید پلاستیک پایدار یا بازیافت‌شده است. برای مثال، تولیدکنندگان متنوعی از جمله جی-شاک، اسوواچ، تریوا، بامفورد و حتی اولیس ناردین از پلاستیک بازیافت‌شده‌ای در ساخت قاب‌های ساعت‌های خود استفاده می‌کنند که از تورهای ماهیگیری بازیافت‌شده تولید شده‌اند.