چرا ساعتهای رولکس تیک تاک نمیکنند؟
حتی اگر هیچوقت در زندگیتان حتی یک ساعت هم نداشتهاید باز هم احتمالاً نام «رولکس» راشنیدهاید. نام این برند الزاماً معادلی برای ساعتهای خوب است، همانطور که کلینکس و گوگل تبدیل به نام مخفف صنایعشان شدهاند. داشتن یک رولکس چیزی بسیار فراتر از داشتن یک ساعت خوب است؛ رولکس نشانهای از شان و منزلت است.
با توجه به معروفیت رولکس به خاطر کیفیت و ممتاز بودنش جای تعجب نیست که با نام آن کلاهبرداریهای زیادی انجام شده و محصولات تقلبی فراوانی تولید شده است. در واقع محصولات تقلبی آنها بیشتر از هر برند دیگری تولید شدهاند.
رولکسهای بدلی بسیار زیادی در بازار موجود است و خرید رولکسهای دست دوم پیشنهاد پر ریسکی است. اینترنت این موج محصولات فیک را تشدید کرده است.
نشانههای زیادی وجود دارد که دست فیکهای رولکس را رو میکند، از نشانههای خیلی آسان (مثل هجی اشتباه نام آن) گرفته تا نشانههای پیچیده (لنز ذرهبین روی پنجره تاریخ خیلی کوچک است). خریداران معمولی هدفهای بهتری برای متقلبین هستند چون تفاوت ساعتهای تقلبی از ساعتهای اصل در نگاه اول قابل تشخیص نیست. پیشنهاد من اینست که اگر نمیتوانید ظاهر رولکس را همان اول بررسی کنید بهتر است از فروشندگان متفرقه خرید نکنید.
بررسی ظاهری کار مهمی است چرا که یکی از ویژگیهای مختص رولکس سکوت آنهاست. اگر همین الان ساعت رولکسی بستهاید و صدای عقربه ثانیهشمارش را میشنوید خبرهای خوبی برای شما ندارم.
ساعتهای رولکس تیک تاک نمیکنند. هرچند که رولکس در آغاز کارش چندین ساعت کوارتزی هم تولید کرده است اما رولکسهای مدرن مکانیکی هستند. عقربههای ساعتهای مکانیکی به نرمی به دور صفحه میچرخند و نه حرکات تیک تاکی دارند نه مثل ساعتهای کوارتزی با هر حرکت عقربه ثانیهشمار صدا میدهند.
منشاء رولکس
قبل ازاینکه به جزئیات این بپردازیم که چرا رولکسها اینقدر ساکت هستند، باید ببینیم چطور این سازنده ساعت امروز تبدیل به یک غول جهانی در این زمینه شده است.
ممکن است بعضی از خوانندگان از شنیدن اینکه رولکس یک شرکت نسبتاً جدید در زمینه ساخت ساعت است شگفتزده شوند.
درست است، شرکتی که در 1905 شروع به کار کرده جوجه بهاره نیست. هرچند که در مقایسه با بسیاری از نامهای بزرگ این صنعت، مخصوصاً ساعت سازیهای سوییسی، رولکس شرکت نسبتاً جوانی است. امگا، به عنوان مثال، یکی از رقبای اصلی رولکس از 1848 شروع به کار کرده است.
یک وجه تمایز غیرمنتظره دیگر در تاریخ ساعتسازی سوئیس این است که رولکس توسط یک آلمانی به نام هانس ویلدورف (و برادر همسرش آلفرد دیویس) در لندن تاسیس شد. تولید رولکس تا سال 1919 که ویلدورف رسماً شرکت را در ژنو ثبت کرد به سوئیس منتقل نشده بود.
یک موضوع جالب دیگر این است که «رولکس» یک نام ابداعی است که خیلی ناگهانی به ذهن ویلدورف رسید.
منش رولکس
وقتی ویلدورف این شرکت را تاسیس کرد یک ماموریت داشت: «دقت زمانی». به عبارت دیگر، از همان ابتدا رولکس خودش را وقف تولید ساعتهایی با طراحی پیچیده و مکانیسمهایی که با دقت سرهم شده باشند کرده بود. رسیدن به این هدف زمان زیادی نبرد: در 1914 رصدخانه کیو گواهینامه دقت درجه «A» را برای رولکس صادر کرد.
تا آن موقع تنها زمانسنجی که رتبه «A» را از نهادهای علمی معتبر گرفته بود کرونومترهای دریایی بودند که برای مسیریابی باید دقیق باشند. برای اینکه ببینید این رتبه چقدر بالاست رولکس را روی یک نقشه بگذارید و میبینید که شهرت آن تا کجاها رفته.
رولکس اولینهای قابل توجه دیگری هم در ساعتسازی کسب کرده است از جمله تولید اولین ساعت ضد آب در 1926 و ثبت اختراع روتور یا چرخانه دائمی در 1931. این اختراع نوآورانه که هنوز در همه ساعتهای اتومات رولکس هست از حرکات مچ برای تغذیه موتور استفاده میکند. ساعتهای رولکس (به خصوص خط اویستر پرپچوال) در تمام دنیا سفر کردهاند از قله کوه اورست گرفته تا اعماق گودال ماریانا. قرن بیستم شاهد بیشتر شدن مداوم شهرت این ساعتساز به خاطری نوآوریها و دقتش بود. قرن بیست و یکم هم به نظر میرسد دوران مبتکرانهای برای شرکت باشد و بعید است که این روند بخواهد به این زودیها تغییر کند.
چرا ساعتهای رولکس تیک تاک نمیکنند؟
به عبارت ساده دو نوع ساعت وجود دارد: ساعتهای مکانیکی و ساعتهای کوارتز (باطریخور). تفاوتهای جزئیتری هم وجود دارد ولی با توجه به هدف این مقاله در همین حد بدانیم کافی ست. این دو نوع ساعت تفاوتهای بیشماری دارند ولی در یک نگاه واضحترین تفاوت آنها در تیک تاک کردن عقربه ثانیهشمارشان است. عقربه ثانیهشمار در ساعتهای کوارتز با تکانهای ناگهانی حرکت میکند چرا که اوسیلاتور الکتریکی داخل آن زمان را نگاه میدارد. این ویژگی در ساعتهای مچی، ساعتهای دیواری و سایر انواع زمانسنجهای باطری خور دیده میشود. در دهه 1970 ساعتهای کوارتزی که ساختشان ارزانتر بود و عملاً از زمانسنجهای مکانیکی دقیقتر بودند به صحنه آمدند و حالا بیشتر ساعتهایی که میبینید کوارتزی هستند.
ساعتهای مکانیکی مثل ساعتهای رولکس خیلی موقرانهتر حرکت میکنند. در واقع یک اصطلاح صنعتی برای این چرخش آهسته و یکدست عقربه ثانیهشمار وجود دارد که به آن «حرکت سوئیسی» میگویند. ساعتهای سوئیسی چنین حرکتی دارند که یعنی عقربه ثانیهشمار اصلاً تکانهای ناگهانی ندارد فقط به آرامی و بیوقفه میچرخد. وقتی تکان ناگهانیای نباشد تیک تاکی هم در کار نیست.
چرا رولکسها اینقدر ساکتاند؟
البته این تیک تاک نکردن ساعتها تنها مختص رولکس نیست. بیشتر ساعتهای مکانیکی و مخصوصاً هر ساعتی که گواهی ساخت سوئیس داشته باشد حرکاتی به همین نرمی دارند و بنابراین آن تیک تاک مخصوص ساعتهای کوارتزی را ندارند. اگر یک ساعت مکانیکی دارید که تیک تاک میکند احتمالاً وقتش رسیده آن را کوک یا تنظیم کنید.
چیزی که رولکس را از بقیه متمایز میکند این است که رولکسها نه تنها تیک و تاک نمیکنند بلکه از سایر جنبهها هم بیصدا هستند. هر نوع حرکت مکانیکی به نوعی صدا ایجاد میکند، این فیزیک اصطکاک است. رولکس هم از قوانین فیزیک سرپیچی نمیکند (حداقل تا الان که نکرده است). اگر یک ساعت رولکس را روی گوشتان بگذارید صداهایی میشنوید ولی بیشتر صدایی شبیه ویررر است تا تیک تیک.
در کل اما ساعتهای رولکس به خاطر ماموریت اصلی شرکت که «دقت» است مثل یک موش ساکت هستند. مکانیسمهای ساعتهای رولکس به دقت سرهم شدهاند به همین دلیل اصطکاک و به طبع صداهای مربوط به آن را به حداقل رساندهاند. نه، ساعتهای رولکس کاملاً بیصدا نیستند اما بین تمام وسایل مکانیکی در دنیا رولکس یکی از ساکتترینهاست.
چطور یک ساعت رولکس فیک را تشخیص دهیم؟
اگر هنگام خرید نگران این هستید که ساعت رولکس تقلبی باشد حتماً محلی که از آن خرید میکنید را چک کنید. مشخصاً بهترین کار این است که اگر میتوانید خودتان ساعت را ببینید و فروشنده را شخصاً ملاقات کنید. با این حال، خیلی افراد آنلاین ساعت میخرند و این کار خرید را کمی پیچیده میکند.
اگر مستقیماً از رولکس خرید نمیکنید و میخواهید آنلاین از یک فروشگاهی سفارش بدهید، خوب تحقیق کنید.
وقتی یک رولکس واقعی میخرید میتوانید مطمئن باشید که یکی از دقیقترین و با عشق ساختهشدهترین (و ساکتترین) زمانسنجهای دنیا را دارید.