امکانات خاص ساعتهای مچی کدامند؟
در گذشته غالباً سازندگان ساعتهای مچی از قلبهای تپندهی ساده در ساخت آنها استفاده میکردند. این قلبهای تپندهی ساده تنها گویای ساعت، دقیقه و ثانیه بودند و به کاربران این امکان را میدادندکه از زمان دقیق اطلاع یابند. از آن زمان به بعد ساعتها بسیار تکامل یافتهاند و قادرند بسیاری محاسبات دیگر را نیز انجام دهند.
پیچیدگیهای عملکردی یا امکانات ساعتهای مچی به ویژگیهایی گفته میشود که بواسطهی آن یک ساعت مچی قادر خواهد بود اطلاعاتی فراتر از زمان را در اختیار کاربران قرار دهد. در علم ساعتشناسی امکاناتی که بهطور عمده در ساعتهای مکانیکی استفاده میشوند و شامل زنگ هشدار، ساعت زنگدار، تقویم، تقویم دائمی، کرونوگراف و Moonphase هستند از جمله امکانات یک ساعت مچی محسوب میشوند. امکانات ساعتهای مچی به سه گروه اصلی تقسیم میشوند. این سه گروه عبارتست از امکانات خاص مربوط به زمان، مسائل نجومی و مجموعهای از ویژگیهای خارقالعاده.
با پیشرفت تکنولوژی، ساعتسازان همواره تلاش کردهاند تا با بهکاربستن نوآوریهایی، امکانات و ویژگیهای خاصی را در یک ساعت مچی بگنجانند.
امکان تنظیم چند زنگ هشدار، اطلاع از زمان در چندین منطقهی زمانی یا محاسبهی خودکار تاریخ، ویژگیهایی هستند که ساعت مچی را قادر میسازند عملکردهای خاص و منحصربهفردی داشته باشد. افزودن چندین مورد از این جزئیات به یک ساعت مچی، سرهمکردن آن را سختتر میکند، چراکه این جزئیات باید با دقت زیادی ساخته شوند. کنارهمقراردادن قطعات پیچیدهتر به سطح بالاتری از مهارت، توانایی و خلاقیت نیاز دارد.
اگرچه اپلیکیشنهای الکترونیکی و نرمافزاری این امکان را برای ساعتهای هوشمند فراهم کردهاند که ویژگیهای زیادی داشته باشند، قراردادن این ویژگیها در یک ساعت مچی سنتی هنوز شاهکاری چشمگیر محسوب میشود. همین مسئله دلیل بزرگی است که طرفداران ساعتهای مچی آنها را بسیار دوست دارند و به همین دلیل این ساعتها قیمت بسیار بالایی دارند. اگر به چنین مواردی علاقهمندید، مجموعهی پیشنهادی ما را که شامل ساعتهای مستطیلیشکل، مربعیشکل و ابزاری است را بررسی کنید. این ساعتهای مچی ویژگیهای خاصی دارند که در زیر به آنها خواهیم پرداخت.
انواع امکانات و ویژگیهای منحصربهفرد در ساعت مچی
بهطورکلی از نظر عملکردی امکانات ساعتهای مچی به سه دستهی اصلی تقسیم میشوند:
- امکانات مربوط به زمانسنجی که شامل کرونوگرافهای مختلف هستند.
- امکانات مربوط به مسائل نجومی که شامل انواع مختلف تقویم و مونفاز میشوند.
- امکانات جالب و قابلتوجه که شامل زنگ هشدار و ساعت زنگدار میباشند.
از آنجائیکه این موارد طبقهبندیهای گستردهای را شامل میشوند، در زیر به بررسی کامل آنها خواهیم پرداخت تا هر یک از این ویژگیها و امکانات منحصربهفرد را بهتر درک کنید.
تاریخ
نشاندادن تاریخ از ابتداییترین و در عینحال مهمترین ویژگیهای ساعتهای مچی محسوب میشوند. بسیاری افراد ساعتمچی خود را بر این اساس انتخاب میکنند که آیا این ساعت قابلیت نشاندادن تاریخ را دارد یا خیر. درحالحاضر باتوجه به پیشرفتهایی که در طراحی و نوآوری حاصل شده است، چهار ویژگی خاص مربوط به نشاندادن تاریخ در یک ساعت مچی موجود هستند. اگرچه بهدلیل وجود هزاران برند ساعتسازی در بازار، سبکها و تکنیکهای جدید همچنان در حال ظهور هستند. شایان ذکر است مواردی که در ادامه ذکر خواهیم کرد معمولترین پیچیدگیهای یک ساعت مچی برای نشاندادن تاریخ هستند.
ابتدا نوع سادهی پنجرهی نمایش تاریخ بر روی صفحات ساعتهای مچی باب شد. گاهیاوقات به این پنجرهی نمایش تاریخ، دیافراگم نیز گفته میشود، پنجرهی تاریخ صرفاً تاریخ را نشان میدهد و میتوان با چرخش تاج ساعت تنظیمات مربوط به تاریخ را بهراحتی انجام داد.
در مرحلهی دوم وقت آن رسید که پنجرهی بزرگتری برای نمایش تاریخ بر روی ساعتهای مچی قرار گیرد. بسیاری از ساعتها دو بخش برای نمایش تاریخ دارند که این دو بخش در کنار یکدیگر قرار دارند. بخش سمت راست اعداد 0-3 و بخش سمت چپ اعداد 0-9 را نشان میدهند.
در مرحلهی سوم اشارهگر تاریخ به بازار آمد. در این مدل در حاشیهی صفحهی اصلی ساعت اعداد 1 تا 31 حک شده است و عقربهای مشابه با عقربهی ثانیهشمار به تاریخ آن روز اشاره میکند. این طراحی که به ساعت بانکداران نیز معروف است، در نهایت از مد افتاد. اگرچه، برخی از برندهای قدیمی، همچنان این طرح را در بین محصولات خود دارند.
در نهایت طراحان ساعت مچی صفحهای فرعی را روی صفحهی اصلی ساعت قرار دادند که مخصوص نشاندادن تاریخ بود. در این طراحی صفحهی فرعی مذکور بخشی از صفحهی اصلی ساعت و مختص نمایش تاریخ است.
روز-تاریخ
طراحان ساعت مچی با اندکی نوآوری امکان دیگری را به ساعتهای مچی افزودند و آن امکان مطلعشدن کاربر از روزهای هفته بود. با استفاده از تاج ساعت میتوان از روز و تاریخ باخبر شد. بهطورمعمول، حرکت تاج در یک جهت تاریخ را مشخص میسازد و حرکت آن در جهت مخالف، تعیینکنندهی روز هفته است. در این طراحی صفحهای در زیر صفحهی اصلی ساعت قرار دارد که روز و تاریخ در آن نمایش داده میشود. هر شب ساعت بهطورخودکار به روز و تاریخ بعد تغییر میکند. تاریخ و روزهای هفته در باکسهای کوچکی در کنار یکدیگر روی صفحهی اصلی ساعت نمایش داده میشوند. اما در طراحیهای جدید، باکس مربوط به روز هفته نزدیک به ساعت 12 یا 6 قرار گرفته است. اگر ماه در روز 31ام تمام نشود تاریخ در این نوع ساعتهای مچی باید به صورت دستی تنظیم شود!
تقویم
با ارتقاء ویژگی نشاندادن تاریخ بر روی ساعتهای مچی، ساعتهای مچی مجهزبه تقویم راه خود را به بازار باز کردند. با افزودن ماههای سال به صفحهی ساعتهای مچی، علاوهبر نشاندادن ساعت، امکان مطلعساختن کاربر از تاریخ، روز و ماه را نیز یافتند. ساعتهای مچی سبکها و طرحهای متعددی برای نمایشدادن تاریخ، روزهای هفته و ماههای سال دارند که از برندی به برند دیگر متفاوت است. به این امکان در ساعتهای مچی تقویم سهگانه یا تقویم کامل گویند، ساعتهای مچی با این امکان برای کاربرانی مناسب خواهند بود که نیاز به مطلعشدن از ماههای سال دارند. دو نوع تقویم سالانه و دائمی در ساعتهای مچی موجود است که در زیر در رابطه با آنها توضیح خواهیم داد.
تقویم دائمی (Perpetual Calendar)
شاید بتوان گفت تقویمهای دائمی از پیچیدهترین امکاناتی هستند که ممکن است یک ساعت مچی داشته باشد. تقویمهای دائمی ویژگی منحصربهفردی است که معمولاً در ساعتهای ارزانقیمت وجود ندارد. همانطور که از نامش پیداست، تقویم دائمی برای مدت زمان طولانی در دسترس است. این نوع تقویم به دلیل ظاهر خاص و ویژهاش بیشتر در ساعتهای گرانقیمت یافت میشود. نکتهی مهم در رابطه با یک تقویم دائمی این است که به صورت خودکار سال کبیسه را در زمان تغییر سال به حساب میآورد. این یعنی همواره تاریخ، روز و ماه صحیح هستند. اما در تقویمهای سالانه سال کبیسه در نظر گرفته نمیشود، بنابراین در سالهای کبیسه نیاز است تقویم ساعت را به صورت دستی تنظیم کنید. اگر این تنظیم دستی را انجام ندهید ماه فوریه 31 روزه خواهد شد.
ساعت زنگدار
یکی دیگر از شگفتیهای دنیای ساعتسازی مجهزکردن ساعتهای مچی به زنگ است که در زمان خاصی شروع به زنگزدن میکنند. نحوهی تنظیم آن نیز با کمک اهرم جانبی مستقر روی قاب ساعت انجام میشود. این گزینه در ساعتهای جیبی قرن هجدهم و نوزدهم میلادی محبوبیت داشت و توانست راه خود را به بازار ساعتهای مچی قرن بیستم و بیستویکم پیدا کند. گزینهی زنگ دو نوع خاص دارد، یکی برای هر دقیقه و دیگری برای هر 15 دقیقه قابلتنظیم است.
امکان زنگزدن در ساعتهای مچی امکان تولید مجموعهای از زنگها را برای مطلعکردن کاربر از زمان فراهم میآورد. با تنظیم زنگ ساعت مچی، در بازههای ساعتی، پانزده دقیقهای و چند دقیقهای ساعت با تولید یک سری صداهای خاص به صدا درخواهد آمد. در صورت انتخاب گزینهی پانزده دقیقه، میتوانید ساعت را برای یک ساعت یا یک ربع کوک کنید. صدای آهستهی زنگ برای ساعت، دو زنگ با صدای بلند و آهسته برای پانزده دقیقه و زنگی با صدای بلند برای نشاندادن دقیقه است. این ویژگیها مخصوصاً برای افراد کمبینا بسیار کارآیی دارند. چنین ساعتهای مچی با این امکانات خاص توسط مغزهای متفکر دنیای ساعتسازی طراحی و ساخته شدهاند و طراحی و سرهمکردن قطعات آنها کار نسبتاً پیچیدهای است.
زنگ هشدار
هنگامیکه نمیتوانید از تلفنهمراهتان استفاده کنید، چنین ویژگی در یک ساعت مچی میتواند بسیار مفید باشد. این ویژگی در ساعت مچی تقریباً همان کاری را میکند که از نامش پیداست. با استفاده از این قابلیت میتوانید ساعت مچی خود را روی زمان مشخصی تنظیم کنید، سپس در آن وقت مشخص، ساعت زنگ میزند و شما را مطلع میسازد. برخلاف بسیاری از امکانات دیگر ساعتهای مچی، این ویژگی را میتوان در یک ساعت اتوماتیک یا کوارتز نیز تعبیه کرد. مجهزبودن یک ساعت مچی به زنگ هشدار نشاندهندهی مهارت طراحان و سازندگان آن ساعت در ساخت ساعتهای پیچیده است.
قطعات مربوط به زنگ هشدار به یک بادامک مخروطیشکل در زیر صفحهی اصلی ساعت متصل شدهاند. هنگامیکه زمان مقرر فرا میرسد، بادامک فنر اصلی را به صدا در می آورد و ساعت سر زمان مقرر به صدا در میآید. وقتی ساعت مچیتان در ساعتی مقرر که از قبل تنظیم کردهاید زنگ زد، برای دفعهی بعد نیاز است مجدداً آن را تنظیم و بهاصطلاح کوک کنید.
کرونوگراف
به زبان ساده کرونوگراف به معنی کرونومتر یا تایمر است. تعبیهشدن کرونوگراف در یک ساعت مچی برای این است که از هرگونه تداخل در عملکرد عادی ساعت جلوگیری بهعمل آید. ساعتهای مجهز به کرونوگراف معمولاً دو یا سه دکمه در کنار قاب ساعت دارند. این دکمهها در واقع دکمههای شروع و توقف ثبت زمان هستند. امروزه براساس عملکرد سه نوع اصلی کرونوگراف در ساعتهای مچی موجود است.
همانطور که از نامش پیداست کرونوگراف تکدکمهای (Monopoussoir)، تنها یک دکمه برای شروع، توقف و تنظیم مجدد زمان دارد. برخلاف کرونوگرافهای مدرن، این نوع کرونوگراف قادر نیست بازههای زمانی منقطع را ثبت کند.
سپس نوبت به ظهور کرونوگرافهای Retour-En-Vol یا Flyback رسید. کرونوگراف Flyback به دو دکمه مجهز شده بود و این نوع کرونوگراف برای خلبانان و رانندگان فرمول یک طراحی شده بود، چرا که این اقشار نیاز دارند خوانشهای دقیقی را ظرف چند ثانیه به دست آورند. درحالیکه دکمهی اول مخصوص ثبت زمان شروع و توقف است، با فشردن دکمهی دوم زمان را صفر میکند و کرونوگراف چند ثانیه بعد مجدداً آمادهی استفادهی بعدی خواهد بود.
بعدها نوبت به کرونوگراف Rattrapante رسید که مخصوص سنجش زمان چند ثانیهای است. این مدل مجهز به سه دکمه و دو عقربهی ثانیهشمار است. سایر امکانات اضافهشده به این کرونوگراف کاربران را قادر میسازد تا زمان را در رویدادهای چندگانه بهطور همزمان بسنجند.
مونفاز (Moonphase)
این ویژگی در ساعتهای مچی در اصل برای ملوانان طراحی شده بود تا مراحل ماه در طی شبهای مختلف یک ماه را برای تعیین وضعیت جزرومد ردیابی کنند. حتی هماینک نیز چنینی امکان در ساعتهای مچی وجود دارد. اگرچه این امکان در ساعتهای مچی بهلحاظ زیباییشناسی جذاب است، اما این ویژگی هیچ استفادهی خاصی در زندگی شهری و مدرن ندارد. مونفاز وضعیت ماه در هر شب را به اطلاع کاربر میرساند. در بسیاری برندها نقش مونفاز برای کاملشدن تقویم دائمی است.
درحالحاضر، مونفاز تنها نمادی است که به کاربر یادآوری میکند زمان با حرکت اجرام آسمانی سنجیده میشود. برای مشاهدهی برخی از ساعتهای مردانه و زنانهی مجهز به مونفاز اینجا را کلیک کنید.
توربیولون (Tourbillon)
ویژگی توربیولون در ساعتهای مچی به این دلیل تعبیه شده است که بتوانند با دقت بالا زمان را نشان دهند. توربیولون این کار را با حذف خطاهایی که ناشی از جاذبه و نحوهی بستن ساعت مچی به دست کاربر است برطرف میکند. توربیولون نشاندهندهی کیفیت، دوام و طول عمر بالای ساعت مچی است. شاید از نظر بسیاری علاقهمندان به ساعت توربیولون ویژگی ضروری برای یک ساعت مچی نباشد، چرا که عملکرد ملموس و خاصی ندارد. بااینحال توجه داشته باشید که ایدهی اصلی توربیولون اطمینان از دقت بالا و جلوگیری از هرگونه خطای ناشی از گرانش و تأثیر آن بر نمایش زمان است.
توربیولون که در ابتدا برای ساعتهای جیبی اختراع شد، در دنیای امروزی نیز بیشتر جنبهی زیبایی در ساعتهای مچی دارد و موردپسند افرادی قرار میگیرد که به امکانات پیچیدهی ساعتهای مچی علاقمندند. ساخت چنین ویژگی در یک ساعت مچی چالشبرانگیز است و همین امر موجب میشود ساعتهای مجهز به این ویژگی قیمت بالایی داشته باشند.
پیچیدگیها و امکانات ساعتهای مچی: سوالات متداول
با اطلاع از ویژگیها و امکانات یک ساعت مچی، همزمان که بودجهی و برند موردعلاقهتان را مدنظر میگیرید، میتوانید ساعتی را انتخاب کنید که مناسب نیازهای شماست. پیداکردن ساعت مناسب برای همهی افراد آسان نیست، اما با شناسایی قابلیتهای موردعلاقهتان، میتوانید جستجو را به تعدادی برند خاص محدود کنید که در ساخت آن ویژگی خاص تخصص و تبحر دارند. برای توضیح بیشتر، در اینجا به چند سوال متداول پاسخ خواهیم داد.
ساعت مچی موردنظرتان چه امکانات و ویژگیهایی دارد؟
منظور از پیچیدگی در یک ساعت مچی هر ویژگی و امکانی به غیر از نشاندادن زمان است. در اصل قلبهای تپندهی ساده تنها ساعت، دقیقه و ثانیه را نشان میدهند. با اضافهکردن امکانات خاص به ساعتهای مچی طراحان و سازندگان ساعت توانستند عملکردهایی را به ساعتهای مچی اضافه کنند که زمانی انجام آنها غیرممکن بود.
برخی از این ویژگیها در ساعتهای مچی معمول و استاندارد هستند، بهعنوانمثال، امکانات مربوط به نمایش تاریخ و روز. سایر امکانات و ویژگیهای یک ساعت مچی مانند ثبت چندین ثانیه در کرونوگراف، اعمال دشوارتری هستند که یک ساعت مچی قادر است با دقت بالا انجام دهد.
چرا به ویژگیهای یک ساعت مچی پیچیدگی (Complication) گفته میشود؟
در دنیای ساعتسازی ویژگیهای اضافی و در عین حال منحصربهفرد یک ساعت مچی معمولاً تحتعنوان پیچیدگیهای ساعت مطرح میشوند. همانطور که در بالا ذکر شد، در ابتدا این امکانات خاص بهعنوان بخشی از هواپیماها، کشتیها و اتومبیلها اختراع شدند. وقتی طراحان و سازندگان ساعتهای مچی از نیازهای مشتریان خود مطلع شدند، از چنین امکاناتی برای تجهیز ساعتهای مچی بهره بردند. و این به معنای افزودن پیچیدگیهای بیشتر به دانش ساعتسازی موجود بود.
برای مثال، امکاناتی چون کرنوگراف و ساعت زنگدار، عمدتاً توسط خلبانان و رانندگان ماشینهای مسابقه استفاده میشدند و بعدها با اضافهشدن این امکانات به ساعتهای مچی، عملکرد ساعتهای مچی به میزان قابلتوجهی افزایش یافت. اما سرهمکردن قطعات ساعتی با چنین پیچیدگیهای عملکردی و امکانات خاصی سختی خود را هم دارد. حتی امروز هم طراحی و ساخت ساعتی با پیچیدگی های فراوان، هنری است که هر سازندهی ساعتی توانایی تسلط بر آن را ندارد.
پیچیدهترین ساعت مچی چیست؟
Vacheron Constantin Reference 57260 پیچیدهترین ساعتی است که تاکنون ساخته شده است. این ساعت 57 ویژگی مختلف دارد و سرهمکردن و ساخت چنین ساعتی، هشت سال طول میکشد. این ساعت مچی 31 عقربه و 2826 قطعهی مختلف دارد. برند Vacheron Constantin این ساعت را در سال 2015 معرفی کرد. با اینکه قیمت این ساعت بیش از 10 میلیون دلار تخمین زده شده است، ساعتسازان قیمت واقعی این ساعت را برای مشتریان خود محرمانه نگاه داشتهاند. برخی از ویژگیها و امکانات این ساعت خاص عبارتست از 6 گزینهی مربوط به زمانسنجی، 8 امکان مربوط به تقویم دائمی، 9 گزینهی تقویم نجومی، 7 گزینهی زنگ هشدار، 4 گزینهی کرونوگراف، 1 تقویم مذهبی و 1 فازماه و غیره.
قبل از این ساعت، ساعت مچی مدل Patek Philippe Caliber 89 با 33 ویژگی خاص جایگاه پیچیدهترین ساعت را داشت. در جشن 150 سالگی این برند ساعت مچی Caliber 89 متولد شد. این ساعت 24 عقربه و تقریباً 1700 قطعه دارد.
جمع بندی
از زمان اختراع ساعتهای مچی، طراحان و سازندگان آنها راههای جدیدی برای نوآوری یافتهاند تا به این واسطه عملکرد محصولات خود را به حداکثر برسانند و درعینحال احتمال بروز هرگونه خطا را نیز به حداقل برسانند. از طرفی تجهیز ساعتها به چنین امکاناتی راه را برای حفظ ماهیت اولیهی آنها، یعنی زمانسنجی، هموار کرد. و البته اضافهکردن چنین ویژگیها و امکاناتی به ساعتهای مچی این امکان را برای برندهای مختلف فراهم کرد تا در ساعتسازی با یکدیگر رقابت کنند و بتوانند پیشگام این عرصه باشند.
امروزه هم ویژگیها و امکاناتی مانند ساعت دائمی، تقویم، زنگ هشدار، و کرنوگراف بین علاقهمندان به ساعت بسیار محبوب هستند. بسیاری از برندهای عرصهی مد با افزودن ساعتهای مچی ساخت خود به مونفاز مشتریان زیادی را جذب محصولات خود میکنند که دلیل این امر ظرافت و زیبایی است که این ویژگی به ساعت مچی میافزاید.