آیا قطب نما در قاب ساعت‌ها کاربردی هستند؟
بسیاری از ما از ساعت‌هایمان به خاطر زنگ و صدایی که با آن بیدارمان می‌کند، تعریف می‌کنیم. شرکت در یک مراسم ساعت، بدون شنیدن عبارت‌هایی مانند «به این عقربه باحال جی‌ام‌تی نگاه کن.» یا «دریچه آزادسازی هلیوم در ساعت من را ببینید.» سخت است. اما چه تعداد از این نوآوری‌ها واقعاً کاربردی بوده‌اند؟ من جدیداً به ساعت سیکوی سبز مدل Tortoise علاقه پیدا کرده‌ام که صدای زنگ بسیار جالبی دارد. ساعتی که درباره آن صحبت می‌کنیم ساعت Seiko Prospex SRPH15 است که علاوه بر قاب turtle بسیار راحت سیکو، تا 200 متر در برابر آب مقاوم است، دارای کریستال یاقوت کبود بادوام است و قطب نما هم دارد. در حالی که به نظر می‌رسد قاب قطب نما در ساعت، بیشتر از سایر بخش‌ها کاربرد دارد، ولی من فکر کردم که اول باید بفهمم که آیا این قطب نما عملکرد درستی دارد یا نه.
قاب قطب نما چگونه کار می‌کند؟
یک قاب استاندارد قطب نما به طور معمول چند جهته و بدون صدای تق تق است. این قاب‌های دارای نشانگرهایی برای شمال، جنوب، شرق و غرب هستند و اغلب شکلی ساده دارند تا بتوانید سریع آن را بخوانید. به افرادی که با قطب نما آشنایی ندارند باید بگویم که استفاده از قاب قطب نما بسیار ساده است و تنها به انجام سه مرحله نیاز دارد. هر چند دستورالعمل‌ها و نحوه استفاده در نیمکره شمالی و جنوبی کمی تفاوت دارد. از آنجایی که من در نیمکره شمالی زندگی می‌کنم، از روش زیر استفاده کرده‌ام. با فرض اینکه می‌توانید خورشید را ببینید، که نکته مهمی است، باید ساعت را صاف نگه دارید و عقربه ساعت را به سمت خورشید بگیرید. سپس قاب را می‌چرخانید تا نشانگر جنوب مستقیماً میان عقربه ساعت و ساعت 12:00 در وسط قرار بگیرد. کسانی که در نیمکره جنوبی هستند باید از این طریق پیش بروند: نشانگر ساعت 12 را به سمت به سمت خورشید بگیرید و نشانگر شمالی قاب قطب نما را میان نشانگر ساعت 12 و عقربه ساعت قرار دهید. پس از انجام این مراحل، وضعیت نسبتاً دقیقی به سمت جهت مد نظر خود دارید و می‌توانید مسیری را پیش بگیرید که قاب به شما نشان می‌دهد.
با این حال، این دستورالعمل‌ها با یک اخطار جزئی و پیشنهاد احتیاط همراه است که مستقیماً در سایت سیکو مطرح شده است. در زمان‌های خاصی از سال، مسیر درست برای کسانی که می‌خواهند از قاب قطب نما استفاده کنند و در جنوب رأس السرطان یا شمال مدار رأس الجدی زندگی می‌کنند به درستی نشان داده نمی‌شود. این مورد، چیزی نیست که بخواهید نگرانش باشید؛ زیرا در این نوار باریک فقط، بیشتر آفریقا، جنوب و جنوب شرق آسیا، دو سوم آمریکای جنوبی، کل آمریکای مرکزی و کل شمال استرالیا قرار گرفته است. پس واقعاً نکته منفی بزرگی نیست. حالا حدس بزنید که کدام نقطه تحت تأثیر قرار نمی‌گیرد؟ درست است؛ هاوایی. بقیه دنیا دیگر اهمیتی دارند؟
مورد آزمایش قرار دادن قطب نما
قبل از شروع پیاده روی، نقشه‌ای را بررسی کردم تا موقعیت کاخ را نسبت به مسیر آغازین مشخص کنم. خوشبختانه مسیر پیچیده‌ای نبود. بنابراین، با اینکه مسیر نسبتاً ساده بود ولی تصمیم گرفتم وانمود کنم که از وجود جاده خبر ندارم و فقط از قاب قطب نمای ساعت برای پیمایش مسیر از شرق به سمت مقصد استفاده کنم. به محض اینکه از مسیر سنگفرش شده خارج شده و وارد مسیر خاکی شدم به بالا نگاه کردم تا ساعتم را با خورشید تنظیم کنم. از آنجایی که در انبوه جنگل بامبو بودم و خورشید در جایی دیده نمی‌شد، دوباره به سمت جاده رفتم تا دوباره تلاش کنم. همانطور که حدس می‌زدم، ورودی مسیر به سمت شرق بود، اما متوجه شدم که بلافاصله به سمت چپ من یعنی شمال شرقی منحرف شد.
اگر نقشه خواندن اولیه من درست بوده باشد، قطب نمای ساعت من، باید ما را از میان این جنگل بامبو عبور می‌داد و در نهایت یک بار دیگر از مسیر سنگفرش شده عبور می‌کردیم و قبل از رسیدن به خرابه‌ها دوباره وارد جنگل می‌شدیم. فکر می‌کردم کمبود دید خورشید ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی شود ولی تا زمانی که جریان مسیر را به درستی طی می‌کردیم و قاب ساعت را به درستی در یک راستا قرار می‌دادم، مشکلی پیش نمی‌آمد.
تقریباً 45 ثانیه پس از شروع سفرمان، ساعت را برداشتم تا سریع، عکسی بگیرم. عکس اول، عالی به نظر می‌رسید؛ اگر چه قاب قطب نما هم تراز نبود. قاب را دوباره به سمت جنوب چرخاندم تا به درستی با ساعت 12:00 هم ردیف شود. از آن جایی که آدم حواس پرتی هستم، فراموش کردم که داشتم از قاب ساعت برای مسیریابی استفاده می‌کردم. خوشبختانه در ابتدا اولین عکس را گرفته بودم که به من اجازه داد تا جایگاه قاب را دوباره به شکل قبلی برگردانم و قاب را مجدداً تنظیم کنم و به مسیر خود برگردم.
پس از مدت کوتاهی می‌توانستم ویرانه‌ها را از میان نوارهای بامبو ببینم. به داخل محوطه بدون درخت وارد شدیم و به سمت بقایای کاخ سلطنتی رفتیم. با تصویری غم انگیز مواجه شدیم که باید با آن با ادب و احترام برخورد می‌شد. ما محیط بیرونی کاخ را بدون ورود به بخش داخلی بررسی کردیم؛ زیرا برخی از افراد معتقدند انجام این کار نوعی بی‌احترامی است. در آن لحظه، برخلاف ماهیت جدی این منظره پرمایه و ترسناک، من و پسرم (که همراه من در این سفر بود)، هر دو، احساس افتخار کردیم. ما دقیقاً شبیه به کاوشگران آمریکایی قرن هفدهم یعنی لوئیس و کلارک بودیم. اگر از کشمکش‌های ادیپوسی بگذریم، نوبت به قطب نمای قابل اعتماد من می‌رسد که در واقع ما را با دقت شگفت آوری به مقصد رساند.
جمع بندی
قاب قطب نمای این ساعت، بهتر از حد انتظار عمل کرد و به ما کمک کرد که مکان و جهت خود را تعیین کنیم. توصیه می‌کنم که اگر می‌خواهید برای مسیریابی فقط از این دستگاه استفاده کنید، مطمئن شوید که موارد زیر، تنظیم و درست باشند. نکته اول این است که باید در یک مسیر مستقیم پیش بروید، مسیری قابل پیاده روی و بدون موانع زمین شناسی انتخاب کنید، در شرایط آفتابی از آن استفاده کنید، مسیر شما دارای پوشش درختی نباشد و حتماً خارج از مسیر مدار رأس السرطان و رأس الجدی زندگی کنید. این قاب به درد کسانی نمی‌خورد که چنین شرایطی ندارند. اگر امنیت در طبیعت از نگرانی‌های اصلی شما است پس بهتر است از ساعت برایتلینگ امرجنسی یا از ساعت مچی ماهواره‌ای او-بوی استفاده کنید. با این وجود، جمع آوری و کلکسیون ساعت، کاری کاربردی است، حتی اگر به ندرت اینطور به نظر برسد. واقعیت این است که دیگر هرگز از ساعت سیکوی سبز و دوست داشتنی خود به عنوان مسیریاب استفاده نخواهم کرد ولی چیزی از ارزش آن برای من کم نخواهد کرد؛ زیرا اگر این ساعت نبود، خاطره پیاده روی در جنگل‌های بامبو استوایی تا خرابه‌های چند صد ساله با پسرم را نداشتم.