بسیاری از ساعت های مچی دارای قاب دایره ای در دور خود (زه چرخشی) هستند که شیشه ساعت را فرا می گیرند. بعضی از آنها نیز به وسیله دست چرخانده می شوند.
در سال 1950 شرکت های ساعت سازی متوجه شدند که می توانند از طریق این قاب، قابلیت هایی را به ساعت مچی اضافه کنند، بدون آنکه اشکالی در کار موتور به وجود بیاید. در این مطلب به بررسی انواع معروف این قاب ها و آموزش کارکرد آن ها می پردازیم.
اندازه گیری زمان سپری شده توسط زه چرخشی
احتمالا ساده ترین نوع زه چرخشی ساعت مربوط به میزان زمان سپری شده است. این نوع قاب ابتدا در سال 1950 و توسط شرکت های رولکس و بلانک پین مورد استفاده قرار گرفت. در آن زمان هنوز خبری از تجهیزات و ساعت دیجیتال نبود و غواصان می توانستند با قرار دادن صفر قاب بر روی دقیقه حال، میزان زمان سپری شده در زیر آب را در نظر داشته باشند.
با گذشت زمان در زیر آب، غواصان میزان زمان غواصی خود را محاسبه می کردند تا از زمان مجاز عبور نکند.
این ساعت ها می توانند تا یک ساعت زمان سپری شده را اندازه گیری کنند. هر چرخش این قاب ها معمولا معادل یک دقیقه می باشد و صرفا در جهت خلاف عقربه های ساعت است.
علت این امر نیز اینست که اگر در حین غواصی قاب به صورت تصادفی گردش کند، بر زمان محاسبه شده بیفزاید تا غواص فکر نکند که زمان بیشتری را می بایست در زیر آب بماند. در نتیجه سلامت جانی غواص تضمین می شود.
شمارش معکوس با زه چرخشی
این نوع زه چرخشی ساعت نیز مانند قبلی برای محاسبه زمان مورد استفاده قرار می گیرد، منتها با این تفاوت که محاسبه زمان به صورت معکوس است. این نوع ساعت برای پلیس ها و افراد نظامی که می خواهند یک زمان مشخصی عملیاتی را همزمان با یکدیگر آغاز کنند بسیار کاربردیست.
زمان مورد نظر خود را بر روی دقیقه شمار ساعت قرار دهید و با رسیدن دقیقه شمار به عدد صفر قاب، کار خود را آغاز کنید.
زمان منطقه ای دوم
این ساعت ها قابلیت نشان دادن همزمان دو زمان منطقه ای مختلف را دارند. در سال 1950 یکی از شرکت های مسافربری به رولکس پیشنهاد داد که ساعتی را برای خلبانان طراحی کند که بتواند دو زمان محلی و زمان GMT را نشان دهد. نتیجه آن ساعت مچی رولکس مدل GMT-Maste بود.
در این ساعت ها، نمایش عادی ساعت مربوط به زمان محلی و مجموعه عقربه دوم و قاب ساعت برای تنظیم ساعت منطقه ای دوم مورد استفاده قرار می گیرد.
پیدا کردن جهت جنوب از طریق زه چرخش قطب نما
بسیاری از افراد نمی دانند که از ساعتشان می توانند به عنوان قطب نما استفاده کنند. اگر در نیمکره شمالی زمین هستید، ساعت شمار را در جهت خورشید قرار دهید. درست وسط ساعت شمار و ساعت 12، جنوب را نشان می دهد.
اگر ساعت شما دارای قاب قطب نمایی است، قسمت جنوب قاب را در این نقطه قرار دهید و سپس می توانید مسیر خود را بیابید. دقت کنید که در این روش نیاز است که همواره و به صورت منظم، جهت ها چک شود تا دچار اشتباه نشوید.
تاچی متر
یکی از رایج ترین انواع قاب تاچی متر است که در بین سال های 1960 و 1970 بر روی ساعت های کرنوگراف قرار داشت و در مسابقات اتومبیل رانی مورد استفاده قرار می گرفت. تاچی متر برای محاسبه میانگین یک واحد در زمان که اغلب سرعت می باشد استفاده میشود.
برای محاسبه متوسط سرعت در یک فاصله یک کیلومتری همزمان با شروع حرکت اتومبیل کرنوگراف را فعال کرده و پس از عبور از انتهای مسیر کرنوگراف را متوقف کنید. عددی را که ساعت مچی نشان می دهد، متوسط سرعت اتومبیل بر حسب کیلومتر بر ساعت در آن مسیر است.
اگر این مسیر یک مایل باشد، متوسط سرعت در واحد مایل بر ساعت خواهد بود. این تاچی متر ها اغلب برای محاسبه سرعت مورد استفاده قرار می گیرند اما می توان از آنها در محاسبه هر واحدی که در کمتر از یک دقیقه اتفاق میفتد بهره برد.
تلمتر
یک تلمتر از کرنوگراف بهره برده و برای محاسبه مسافت مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع ساعت ها ابتدا برای مصارف نظامی تولید شد. یک سرباز می توانست با استفاده از این ساعت ها مسافت تخمینی خود با توپخانه دشمن را محاسبه کند.
در استفاده های امروزی می توان برای محاسبه فاصله منبع رعد و برق تا زمین از این ساعت ها استفاده کرد. برای این کار با دیدن نور رعد وبرق، کرنوگراف را فعال کرده و پس از شندین صدا، کرنوگراف را متوقف می کنیم. فاصله اغلب به صورت کیلومتر یا مایل در ساعت نمایش داده می شود.
پالسومتر
نوع دیگر قاب در ساعت های کرنوگراف که در سال های 1940 توسط پزشکان مورد استفاده قرار می گرفت پالسومتر بود. از این وسیله برای محاسبه نبض بیمار استفاده می شود.
محاسبه مهندسی از زه چرخشی ساعت
احتمالا هوشمندانه ترین نوع قاب این نوع قاب است. در این نوع قاب ها از عقربه های ساعت استفاده نمی شود. در این ساعت ها دو شاخص لگاریتمی وجود دارد که یکی ثابت و دیگری چرخان است. با استفاده از این ساعت ها می توان به محاسبه معادلات ریاضی پرداخت.
برایتلینگ اولین شرکتی بود که شروع به ساخت این ساعت ها در مدل Navitimer در سال 1950 کرد. این ساعت برای خلبانان طراحی شد و آنها می توانستند با استفاده از آن به راحتی سرعت هوا، مصرف سوخت و مسافت را اندازه گیری کنند.
انتشار با ذکر منبع: اشرافی
